Umro Arthur Penn

Ovaj utorak je u Manhattanu od kongestivnog zatajenja srca preminuo slavni redatelja Arthur Penn, koji je dan prije smrti baš navršio 88 godina. Legendarnog filmskog, kazališnog i televizijskog redatelja najviše će se pamtiti po filmu 'Bonnie i Clyde' koji se smatra ključnim ostvarenjem 'novog američkog filma', a filmofili ga poznaju i po antivesternima kao što su 'Ljevoruki revolveraš' i 'Mali veliki čovjek'.

''Arthur Penn rođen je u Philadelphiji u obitelji rusko-židovskog podrijetla, naukovao za urara ali se, sklon glumi, opredijelio za kazalište. Obrazovao se na koledžu Black Mountain, sveučilištima u Perugi i Firenci te u Actors' Studiju. Od 1953. piše i režira za TV, a 1958. režira svoj prvi cjelovečernji film, psihoanalitički vestern 'Ljevoruki revolveraš'. Istodobno se afirmira kao brodvejski redatelj pa za dramu 'Čudotvorka' 1959. dobiva nagradu Tony. 1962. režira vizualno i glumački ekspresivnu (Anne Bancroft i Patti Duke nagrađene su Oscarima) istoimenu filmsku adaptaciju toga komada o gluhonijemoj i slijepoj Helen Keller i njezinoj odgajateljici.

'Bonnie i Clyde' (1967.), slavna scena krvavog smaknuća koja je šokirala ondašnju publiku.

Slijede triler 'Jedan Mickey' (1965), te najava novih stremljenja u holivudskom filmu, potresna 'Potjera bez milosti' (1966) koja je nesmiljena kritika licemjerja američkog društva čije su žrtve izdvojeni plemeniti pojedinci. 'Bonnie i Clyde' je ključno ostvarenje tzv. novog američkog filma, a status vodećeg predstavnika kontrakulturalnih stremljenja u Hollywoodu potvrđuje 'Alicinim restoranom' (1969), improvizacijskom razradom folk-balade A. Guthrieja, te 'Malim velikim čovjekom' (1970), epskim vesternom koji ironijski razara mit o Divljem zapadu i afirmira 'Drugo' (indijansku kulturu).

Intrigantni su i kriminalistički film ugođaja film noira 'Noćna kretanja' (1975) te ekscentrični vestern 'Dvoboj na Missouriju'  (1976), nakon kojih sve rjeđe dolazi do novih filmskih projekata. Zagovornik (anarho)liberalnih vrijednosti i kreativne ambicioznosti, vrstan u radu s glumcima, tri puta je bio nominiran za Oscara za režiju.''

Izvor: Damir Radić, 'Filmski leksikon'