Filmski festival Srbije, prvi put

Nakon što je Hrvatska postala neovisna, Pula je od jugoslavenskog filmskog festivala postala hrvatski festival, a i Srbija je u međuvremenu postala samostalna država, te je i ona dobila svoj nacionalni filmski festival. Prvi Filmski festival Srbije (FFS) održavao se u Novom Sadu od 3. do 8. srpnja, a završen je dodjelom nagrada na svečanosti koju je vodio glumac Nikola Ðuričko, uz izvedbu filmske glazbu uživo i projekcije inserata iz povijesti srpske kinematografije.  

U domaćem natjecateljskom programu 'Nacionalna klasa' sudjelovalo je 16 filmova, koji su se natjecali za nacionalnu nagradu, kipić Ibis. O nagradama je odlučivao međunarodni žiri čiji je predsjednik bio islandski redatelj Fridrih Tor Fridriksson, a od ostalih međunarodnih članova bili su tu i direktor fotografije iz Švicarske Carlo Varini, te hrvatski kritičar Nenad Polimac. Članovi žirija iz Srbije bili su glumica Dušica Žegarac i redatelj Boro Drašković. 

Film 'Belle époque – posljednji valcer u Sarajevu' /NASLOVNA/ Nikole Stojanovića (u srpskoj distribuciji nazvan samo 'Bel epok') osvojio je Grand prix Festivala u konkurenciji domaćih filmova. Film smo već predstavili, kad smo govorili o posebnoj premijeri posljednjeg filma bivše Jugoslavije, koji je dovršen nakon 17 godina u laboratoriju Jadran filma. Za muziku koju je skladao u tom filmu nagrađen je i Arsen Dedić, a film je nagrađen i za masku, scenografiju i glavnu žensku ulogu Vite Mavrič. Film će svoju prvu inozemnu projekciju imati upravo na 54. Festivalu igranog filma u Puli, i to u subotu, 21. srpnja, u 18 sati u INK, a premijeri će prisustvovati i članovi ekipe filma.  

U pulskoj Areni će se predstaviti i film Ljubiše Samardžića 'Konji vrani', koji je dobio tri priznanja na FFS-u. Debitantkinja Milena Vasić dobila je nagradu za najbolju epizodnu ulogu, a ista je glumica nagrađena od časopisa Film za najbolju mladu glumicu. Časopis Film je i za najboljeg mladog glumca proglasio glavnog glumca Samardžićeva filma, Milana Vasića. 'Konji vrani' je drugi dio priče o banatskom paoru Savi Lađarskom, koji u poslijeratnim godinama Sava napušta grad i bogatu kuću da bi u svom selu podizao dijete koje je imao s Marijom, koja je umrla na porođaju. 

Nagradu za režiju dobio je Sabolč Tolnai za film 'Peščanik', a za scenarij su nagrađeni Uglješa Šajtinac (po čijoj je drami scenarij i nastao) i Dejan Nikolaj Kraljačić za film 'Hadersfild' u režiji Ivana Živkovića. Za najbolji rad u selekciji europskih filmova 'Eurimaž' ('Eurimages')', proglašena je koprodukcija Portugala, Francuske i Italije 'Trans' u režiji Terese Villaverde. 

Na poslednjoj novinarskoj konferenciji Festivala dodijeljene su i kritičarske nagrade. Nagradu za najbolji srpski film u cjelini, žiri Sekcije FIPRESCI dodijelio je filmu 'Odbačen' Miše Radivojevića, priči o čovjeku na pragu pedesete godine života koji se bori za opstanak u tranzicijskom dobu. Nagrada ogranka FIPRESCI za angažman u suvremenom srpskom filmu dodjeljena je filmu 'Klopka' Srdana Golubovića. Radnja filma smještena je u Beogradu, u kojem žive Mladen, njegova supruga Marija i njihov sin Nemanja. Ispostavlja se da dječak ima tešku srčanu manu, liječnici inzistiraju na operaciji u inozemstvu, ali roditelji ne mogu osigurati potrebnih 26.000 eura.  

Festival je imao i bogat popratni program, u kojem su uglavnom održavane retrospektive važnih filmova iz srpske filmske povijesti, te projekcije filmova s kojima su predstavlljani članova žirija. Tako su prikazivani filmovi Bore Draškovića, Dušice Žegarac i Fridriha Tora Fridrikssona, a prikazana je i retrospektiva Kusturice. Posebno je zanimljiva bila Lektira srpskog filma, u kojoj su prikazivani gotovo izgubljeni srpski filmovi poput filma 'Karađorđe ili Život i dela besmrtnog Vožda Karađorđa', ali i noviji klasici poput filmova 'Kad budem mrtav i beo', 'Slavica', i 'Skupljači perja'. 

Toliko o dobrim srpskim filmovima, a onima koji više vole one loše, podsjećamo da se biraju i takvi – na izboru za Zlatnu šljivu...